Tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV (ngày 25/6/2025), Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự đã được thông qua. Theo đó, từ ngày 01/7/2025, hành vi sử dụng trái phép chất ma túy trong một số trường hợp cụ thể sẽ bị xử lý hình sự, thay vì chỉ xử phạt hành chính như trước đây.
Sử dụng ma túy không phải lúc nào cũng bị truy cứu trách nhiệm hình sự
Bộ luật Hình sự mới đã bổ sung Điều 256a – quy định về tội “Sử dụng trái phép chất ma túy”. Tuy nhiên, chỉ những người thuộc một trong bốn nhóm đối tượng dưới đây mới bị truy cứu trách nhiệm hình sự:
- Người đang trong thời hạn cai nghiện hoặc điều trị nghiện bằng thuốc thay thế.
- Người đang trong thời gian bị quản lý sau cai nghiện.
- Người trong thời hạn 2 năm kể từ ngày kết thúc quản lý sau cai nghiện và đang bị quản lý với tư cách là người sử dụng trái phép ma túy.
- Người trong thời hạn 2 năm kể từ khi tự ý dừng cai nghiện tự nguyện hoặc điều trị nghiện bằng thuốc thay thế.
Người thuộc các nhóm nêu trên nếu sử dụng trái phép chất ma túy sẽ bị phạt tù từ 2 đến 3 năm. Nếu tái phạm, mức phạt sẽ là từ 3 đến 5 năm tù.
Vì sao cần bổ sung tội danh này?
Theo các chuyên gia và đại biểu Quốc hội, việc bổ sung tội danh sử dụng trái phép chất ma túy là cần thiết, nhằm:
- Trước hết, góp phần tăng tính răn đe và giảm tỷ lệ tái nghiện. Ttrong bối cảnh số người sử dụng ma túy đang không ngừng gia tăng. Ma túy không chỉ hủy hoại sức khỏe và nhân cách con người mà còn là nguyên nhân gián tiếp dẫn đến hàng loạt tội phạm khác như trộm cắp, lừa đảo, cướp giật... Đặc biệt nguy hiểm là tình trạng “ngáo đá” khiến người sử dụng mất kiểm soát hành vi, gây ra những vụ án nghiêm trọng như giết người, hiếp dâm, gây rối trật tự công cộng.
- Thứ hai, thực tế công tác cai nghiện hiện nay cho thấy còn nhiều bất cập. Không ít người dù đang trong quá trình điều trị vẫn tiếp tục sử dụng ma túy, cho thấy hiệu quả hạn chế của các biện pháp cai nghiện hiện hành nếu không có sự hỗ trợ từ hệ thống pháp luật đủ mạnh.
- Thứ ba, việc bổ sung tội danh này giúp khắc phục khoảng trống pháp lý. Hiện nay, người sử dụng ma túy chỉ bị xử phạt hành chính, trong khi người tàng trữ chất ma túy (chỉ để sử dụng) lại bị xử lý hình sự – điều này gây bất cập trong áp dụng và dễ dẫn đến sự thiếu thống nhất trong xử lý các hành vi liên quan.
- Đặc biệt, bổ sung tội danh này cũng mở ra cơ hội để Nhà nước can thiệp hiệu quả hơn, thông qua các biện pháp cách ly, phục hồi nhân cách, tư vấn tâm lý, đào tạo nghề... giúp người nghiện có cơ hội điều trị dứt điểm và tái hòa nhập cộng đồng một cách bền vững, đúng định hướng nhân văn của pháp luật Việt Nam.
Liên hệ với chúng tôi nếu bạn cần tư vấn pháp lý liên quan đến các hành vi vi phạm pháp luật về ma túy hoặc hỗ trợ bảo vệ quyền lợi trong các vụ án hình sự.
Công ty Luật An Trần Gia – Đối tác pháp lý tin cậy của bạn.
📞 Hotline: (+84) 904130220
📧 Email: luatantrangia@gmail.com
🌐 Website: https://antrangia.com/